بازاندیشی در سرعت دگردیسی کالبدی محیط های مسکونی از منظر ساکنین نمونه موردی : محله نیاوران، تهران

Authors

هادی پندار

استادیار گروه شهرسازی دانشگاه مازندران کامران ذکاوت

هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی

abstract

چکیده محیط های مسکونی همواره در حال تغییر هستند. تغییر ویژگی های کالبدی و تماس دائمی ساکنین با چرخه های تمام ناشدنیِ ساخت وساز اهمیت ویژه ای در ارزیابی کیفیت محیط مسکونی دارد. با این حال کنترل شدت یعنی نوع و سرعت تغییرات کالبدی در جهت رضایت مندی ساکنین نیز چندان مورد توجه سیاستگذاران ابعاد کالبدی در محلات شهری نبوده است. این امر مستلزم دریافت تجربه ساکنین از شدت تغییرات است که از تحلیل های ریخت شناختی و کمی حاصل نمی شود. بنابراین وجوه معنادارِ اشتراکات و تفاوت های شاخص های مؤثر بر ارزیابی عاطفیِ ساکنین بر اساس معیار رضایت مندی در کوچه های متفاوت ازنظر سرعت تغییرات کالبدی، پرسش اصلی این پژوهش است. لذا شناخت چگونگی تشخیص نوع و شدت تغییرات و روایت ارزیابانه ساکنین از آنها در فهم فرایند پیچیده انطباق و عوامل مؤثر بر آن سودمند است. این پژوهش به روش ترکیبی اکتشافی با تکنیک های کیفی و کمی گردآوری اطلاعات همچون مصاحبه و بررسی ریخت شناختی تغییرات در دوره زمانی بیست ساله به انجام رسید. بستر پژوهش کوچه های قدیمی محله نیاوران از محلات واقع در شمال تهران بوده است . فاز کیفی امکان اکتشاف سؤالات، تحلیل داده ها به روش تفسیری پدیدار نگاری و تشکیل فضاهای نتیجه در سرعت های کم، متوسط، بالا و شرایط دگرگونی را فراهم کرد. پرسشنامه 5 درجه ای لیکرت به منظور آزمون روایی و پایایی نتایج در کوچه های اصلی و کنترل به روش نمونه گیری هدفمند اجرا شد. با استفاده از نرم افزار spss تحلیل واریانس و اعتبارسنجی سؤالات در هر یک از گونه ها، تحلیل مقایسه زوجی بین گونه ها و عوامل شش گانه چارچوب مفهومی با آزمون کروسکال والیس انجام شد. نتایج حاصل، شاخص های تجربه و روایت ارزیابانه تغییرات را بر اساس چارچوب نظری تأیید کرد اما در عوامل مؤثر در انطباق و معیارهای رضایت مندی در سرعت های مختلف تفاوت های معناداری دیده شد. بررسی نتایج حاکی از تفاوت معیارهای ارزیابی و رضایت مندی ساکنین در کوچه های دگرگون شده نسبت به سایر گونه های سرعت بوده است. رضایت مندی نیز مستلزم تنظیم نگرش و انطباق با معانی جدید است. به دلیل ماهیت کیفی دریافت تجربه ارزیابانه ساکنان در محیط های مختلف تدارک آن در محلات مشابه می تواند زمینه مطلوبی جهت انجام مطالعات فرا تحلیل و دستیابی به چارچوب نظری پاسخگو به شرایط محلات مشابه کلان شهر تهران را فراهم کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازاندیشی در سرعت دگردیسی کالبدی محیط‌های مسکونی از منظر ساکنین نمونه موردی : محله نیاوران، تهران

چکیده محیط‌های مسکونی همواره در حال تغییر هستند. تغییر ویژگی‌های کالبدی و تماس دائمی ساکنین با چرخه‌های تمام ناشدنیِ ساخت‌وساز اهمیت ویژه‌ای در ارزیابی کیفیت محیط مسکونی دارد. با این حال کنترل شدت یعنی نوع و سرعت تغییرات کالبدی در جهت رضایت‌مندی ساکنین نیز چندان مورد توجه سیاستگذاران ابعاد کالبدی در محلات شهری نبوده است. این امر مستلزم دریافت تجربه ساکنین از شدت تغییرات...

full text

فرایند ارزیابیِ عاطفیِ سرعت تغییرات کالبدی در محیط مسکونی از نگاه کاربران بر اساس معیار رضایت‌مندی مطالعه موردی: محله نیاوران

طراحی شهری باهدف ارتقاء کیفیت مکان زندگی، توجه ویژه‌ای به روند دگردیسی کالبدی در محیط مسکونی دارد؛ محیط‌هایی که سرعت‌های مختلف تغییرات کالبدی را در دوره‌های دگردیسی تجربه کرده‌اند. ازاین‌رو فهم چرخه‌های ناهماهنگ و متوالیِ ساخت‌وساز در سرعت‌های مختلف در راستای ارزیابیِ کیفیت محیط مسکونی از سوی ساکنین است. هدف پژوهش حاضر دستیابی به چارچوب مفهومی جهت فهم فرایند تجربه، ادراک و ارزیابی ساکنین از تغییر...

full text

تبیین معیارهای مؤثر بر رضایتمندی ساکنین اصیل از شدت تغییرات کالبدی در محلات با سابقه روستایی ( مطالعه موردی: محله نیاوران، تهران)

محله نیاوران در شمال تهران یکی از محلاتی است که در گذشته نه چندان دور، روستا به‌شمار می‌آمد اما طی سال‌های اخیر متراکم‌سازی و شدت بالای تغییرات کالبدی متأثر از شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، تجربه‌های متفاوتی را برای ساکنین ایجاد کرده است. اگر چه بعد کالبدی و نحوه تغییر آن از موضوعات مورد توجه برنامه‌ریزان و طراحان بوده اما تجربه مستمر ساکنین و ذهنیت آن‌ها به‌عنوان بخشی از واقعیت موجود، چندا...

full text

بررسی جایگاه عوامل کالبدی در تعاملات اجتماعی محلات مسکونی* نمونه موردی: محله خراطان دزفول

امروزه محلات مسکونی به عنوان محیط­های بی روح که ساکنین آنها تمایلی به ارتباط با یکدیگر ندارند مطرح می­باشد. افزایش جمعیت، تنوعات اجتماعی و فرهنگی، و عدم پیروی از الگوهای محله­های سنتی گذشته در طراحی، ضرورت انجام چنین پژوهش­های در مورد تعاملات اجتماعی را تایید می­نماید. هدف پژوهش شناخت جایگاه عوامل کالبدی در کنار سایر مؤلفه­های تأثیرگذار بر تعاملات اجتماعی است. منطقه مورد بررسی محله خراطان شهرست...

full text

نیاز سنجی سامانه های کنترل سرعت از منظر محیط زیست (مطالعه موردی شهر تهران)

نیازسنجی سامانه‌های کنترل سرعت از منظر محیط‌زیست (مطالعه موردی شهر تهران)     مهدی سالمی*1، رخشاد حجازی2   1 دانشجوی دکتری گروه محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران 2 استاد یار گروه محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران   (تاریخ دریاف...

full text

ارزیابی کیفیت محیط در محله های شهری (نمونه موردی: محله چیذر)

با بروز بحران‌های متعدد اجتماعی ـ فرهنگی، اقتصادی، کالبدی و زیست‌محیطی در شهرهای بزرگ دنیا در نیمه دوم قرن بیستم که ناشی از رشد شتابان شهرنشینی و عدم ارائه طرح و برنامه مناسب بود، کیفیت محیط در محله‌های شهری تنزل یافت. به همین دلیل، در دهه‌های اخیر نظریات متعددی در خصوص بهبود کیفیت محله‌ها ارائه شده است که از میان آنها می‌توان به نظریه توسعه پایدار اشاره کرد. هدف اصلی این نظریه در سطح محلی، ایج...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
باغ نظر

جلد ۱۳، شماره ۴۵، صفحات ۲۷-۴۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023